Đây là thông tin được Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều ngày 2/12.
Thiếu những doanh nghiệp “đầu tàu”
Tại cuộc họp báo, phóng viên đã đặt câu hỏi về chính sách phát triển ngành công nghiệp ô tô trong nước một cách căn cơ, thực chất.
Trả lời câu hỏi này, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết một trong những nguyên nhân để giá thành ô tô trong nước cao so với giá ở các quốc gia, lãnh thổ khác là do dung lượng thị trường của ta còn nhỏ, ngành công nghiệp ô tô chưa đủ các điều kiện thị trường và những yếu tổ khác để phát triển giống như các nước khác trên thế giới cũng như khu vực. Trong khi đó, chúng ta cũng phải chịu sự cạnh tranh rất khốc liệt của các đối thủ khác như Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ và kể cả các nước ASEAN.
Bên cạnh đó, chúng ta đi sau, phát triển sau so với các nước khác, trong khi đã hội nhập sâu rộng và ký kết rất nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA). Chính vì vậy, dư địa để can thiệp bằng chính sách vào phát triển công nghiệp, trong đó có công nghiệp ô tô, không lớn vì phải tuân thủ các cam kết quốc tế.
Một thực tế nữa được Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nêu là hiện nay Việt Nam chưa có nhiều doanh nghiệp (DN) có tầm cỡ khu vực cũng như thế giới trong lĩnh vực công nghiệp ô tô. Vì không có những “đầu tàu” nên rất khó để kéo những “toa tàu”, đó chính là nền sản xuất công nghiệp hỗ trợ. Thêm nữa là chúng ta đang rất thiếu những vật liệt cơ bản trong ngành sản xuất ô tô, kể cả ngành công nghiệp hỗ trợ. Các nguyên vật liệu phục vụ sản xuất ô tô như thép chế tạo, nhựa, cao su… chúng ta đều phải nhập khẩu. Mà đã nhập khẩu thì giá thành cao, khiến giá thành sản phẩm ô tô cao… Trong khi đó, việc kết nối giữa DN FDI với DN nội địa còn hạn chế, điều này cũng là một nguyên nhân gây khó cho sản xuất trong nước.
Về giải pháp sắp tới, Chính phủ đã khẳng định sẽ duy trì phát triển sản xuất ngành ô tô trong nước để tạo thị trường cho ngành công nghiệp ô tô phát triển, trong đó có ngành công nghiệp hỗ trợ. Theo đó, sẽ bảo vệ, tạo dựng và phát triển thị trường cho ngành ô tô trong nước thông qua hàng rào kỹ thuật phù hợp với cam kết quốc tế. Có chính sách kích cầu tiêu dùng ô tô thông qua việc quy hoạch hợp lý hệ thống hạ tầng giao thông, khuyến khích tín dụng để tiêu dùng sản phẩm ô tô. Đồng thời, đề xuất sửa đổi và bổ sung một số quy định liên quan đến thuế, phí nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh, thu hẹp khoảng cách về chi phí sản xuất giữa ô tô trong nước và ô tô nhập khẩu. Khuyến khích các DN lớn đầu tư phát triển sản xuất ô tô, trong đó chú trọng đầu tư vào công tác nghiên cứu phát triển các ngành công nghiệp hỗ trợ, tham gia sâu vào giá trị toàn cầu của ngành này, đại diện Bộ Công thương cho biết.
 |
| Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai. Ảnh: Mạnh Thắng |
Sẽ quy định thuế suất 0% với nguyên liệu sản xuất linh kiện, phụ tùng ô tô
Trả lời về chính sách thuế với ngành ô tô, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết từ ngày 1/1/2018, thực hiện các hiệp định về thuế quan, cụ thể là hiệp định ATIGA trong các nước ASEAN thì thuế nhập khẩu ô tô giảm còn 0%, dẫn đến việc cạnh tranh giữa ô tô sản xuất trong nước với ô tô nhập khẩu hết sức gay gắt. Đối với các thị trường khác, thuế nhập khẩu ô tô không có FTA tùy theo từng chủng loại là từ 10 – 60%, mức cao nhất là 70%.
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính, trong lĩnh vực này, Chính phủ đã rất quan tâm và có nhiều chỉ đạo để ngành sản xuất lắp ráp ô tô trong nước có thể cạnh tranh được khi chúng ta thực hiện các FTA. Vì vậy dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 125 năm 2017, có hiệu lực từ 1/1/2018, riêng điều khoản về chính sách với ô tô và chương trình về ưu đãi thuế 5 năm với ô tô thì có hiệu lực từ tháng 11/2017. Qua gần 2 năm thực hiện, chương trình đã đạt kết quả rất tốt, rất thành công, được các DN sản xuất lắp ráp ô tô đánh giá cao.
Cũng theo đại diện Bộ Tài chính, chương trình ưu đãi ô tô 5 năm quy định thuế nhập khẩu 0% đối với các linh kiện phụ tùng sản xuất ô tô trong nước chưa sản xuất được khi nhập khẩu vào Việt Nam. Qua một thời gian thực hiện, Bộ Tài chính nhận được một số ý kiến đóng góp của các DN và hiện nay Bộ đang sửa đổi nghị định. Dự kiến trong tháng 12 này, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ Nghị định sửa đổi bổ sung Nghị định 125 năm 2017, trong đó nhiều chính sách được sửa theo hướng tạo thuận lợi hơn nữa cho ngành ô tô.
Cụ thể là trên cơ sở tiếp thu các ý kiến tổng kết đánh giá của các DN và các bộ, ngành, dự thảo sửa đổi các điều kiện để DN đáp ứng việc tham gia chương trình này một cách thuận lợi hơn, đồng thời, Bộ Tài chính cũng bổ sung vào dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 125 một nội dung hết sức quan trọng đã được Thủ tướng chỉ đạo là phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ, đặc biệt là ngành công nghiệp hỗ trợ đối với ô tô. Dự kiến, dự thảo nghị định này sẽ quy định thuế suất 0% đối với nguyên liệu, vật tư để sản xuất linh kiện và phụ tùng ô tô. Đây là một bước ưu đãi hơn nữa để hỗ trợ các DN phụ trợ trong sản xuất linh kiện và phụ tùng ô tô. Hiện dự thảo đã xin ý kiến các bộ, ngành cũng như lấy ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp. “Chúng tôi đang cố gắng tích cực để nghị định này được trình trong tháng 12/2019 và sớm có hiệu lực”, Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết./.